‘Aslanın kuyruğunu bükmek’*: Sanrı ve halüsinasyonların ortaya çıkmasında yer alan psikolojik mekanizmalar için manipülasyoncu nedensellik testleri
‘Aslanın kuyruğunu bükmek’*: Sanrı ve halüsinasyonların ortaya çıkmasında yer alan psikolojik mekanizmalar için manipülasyoncu nedensellik testleri
Son 20 yıl içinde psikozda yer alan psikolojik süreçlerin önemine duyulan ilgi giderek arttı. Ancak, tedavi hedeflerini tanımlamayı ve anlamayı sağlamak için bu süreçlerin nedensellik durumlarını belirlemek çok önemlidir. Bir psikolojik mekanizmayı direkt manipüle eden çalışmalar en sağlam nedensel kanıtları sağlamaktadır. Bu derleme çalışması ilk defa, spesifik psikolojik mekanizmaların sanrı ve halüsinasyonlardaki rolü ile ilgili manipülasyoncu nedensel kanıtların kapsamını değerlendirmektedir. Sistematik bir arama, spesifik psikolojik mekanizmaları manipüle eden ve bireysel psikotik deneyimlerindeki etkisini ölçen kontrollü deneyleri veya hedefli müdahaleleri tanımladı. Bulunan kırk üç manipülasyoncu araştırmadan, 40’ının paranoyayı, 11 ‘inin halüsinasyonları ve ikisinin büyüklenmeciliği ölçtüğü saptandı. Yirmi sekiz çalışma deneylerden ve 15 ise hedefli müdahale denemelerinden oluşuyordu. Sadece 18’i klinik örnekler kullandı. Belirtilen psikolojik mekanizmanın manipülasyonu 35 vakada gösterildi. Bu vakaların 28’inde, psikotik deneyimde müteakip bir değişme gözlendi. En çok, negatif etki ve paranoyayla alakalı psikolojik süreç test edildi. Psikotik deneyimlerde psikolojik mekanizmaların rolü için doğrudan nedensellik kanıtı gösteren, yeni önemli tedavi yöntemlerini vurgulayan, az sayıda çalışma var; fakat manipülasyoncu yaklaşım çok seyrek kullanılmıştır.
Ek Bilgiler:
Adresler
https://doi.org/10.1016/j.cpr.2018.12.003
9 Mart 2018’de alındı; 17 Aralık 2018 tarihinde revize edilmiş biçimde alındı; 17 Aralık 2018’de kabul edildi
⁎ Sorumlu yazar adresi: Department of Psychiatry, Warneford Hospital, Oxford, OX3 7JX, UK.
E-posta adresi: [email protected] (P. Brown).
Clinical Psychology Review 68 (2019) 25–37
Available online 21 December 2018
0272-7358/ © 2018 The Authors. Elsevier Ltd. tarafından yayınlanmıştır. Bu, CC BY lisansı altında açık erişimli bir makaledir.
(http://creativecommons.org/licenses/BY/4.0/).
